Edukacja rozwojowa
Czym jest edukacja rozwojowa? Odpowiedż na to pytanie nie jest taka prosta, brakuje bowiem jednej, uniwersalnej, powszechnie uznawanej definicji tego rodzaju działań. W roku 1985 ONZ zdefiniowała cel edukacji rozwojowej, jako umożliwianie ludziom uczestnictwa w rozwoju własnej społeczności, narodu i świata jako całości. Później Development Education Association (Wielka Brytania) podała następującą definicję: edukacja rozwojowa dąży do uświadomienia ludziom nierówności bogactwa i ubóstwa na świecie, przyczyn tej nierówności i potrzeby zrównoważonego rozwoju. Stara się ona rozwijać umiejętności towarzyszące postępowi na rzecz bardziej sprawiedliwego i stabilnego świata.
Badania przeprowadzone w 2004 roku, w którym uczestniczyły krajowe platformy organizacji pozarządowych reprezentujące 988 organizacji z Unii Europejskiej, wyłoniły trzy najbardziej popularne definicje edukacji rozwojowej w Europie:
- Celem edukacji rozwojowej jest zwiększenie świadomości i zrozumienia, jak sprawy światowe wpływają na życie codzienne ludzi, społeczności i spoleczeństw oraz jak każdy z nas może wpływać na sprawy światowe.
- Edukacja rozwojowa otwiera oczy ludzi na rzeczywistość światową i budzi ich do działań na rzecz sprawiedliwości i praw człowieka dla wszystkich.
- Edukacja rozwojowa jest procesem, którego celem jest przyczynienie się do rozwoju ludzkiego, społecznego i gospodarczego krajów mniej rozwiniętych gospodarczo poprzez uwydatnianie ich wzajemnych zależności z krajami gospodarczo rozwiniętymi, poprzez wprowadzanie pozytywnych zmian w zachowaniu ludzi w sprawie problemów, przed którymi stoją te kraje, oraz przez mobilizowanie aktywnego wsparcia obywateli na rzecz walki z ubóstwem.
Europejskie Forum Edukacji Rozwojowej podczas dorocznego spotkania w roku 2004 przyjęło definicję, która została też przyjęta i poparta w listopadzie 2004 przez zgromadzenie ogólne CONCORD, europejskiej konfederacji, utworzonej przez platformy pozarządowych organizacji rozwojowych (NGDOs) z poszczególnych krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz międzynarodowe sieci organizacji pozarządowych:
- Edukacja rozwojowa jest czynnym procesem uczenia się, opartym na wartościach solidarności, równości, współuczestnictwa i współpracy. Umożliwia ona przejęcie od podstawowej świadomości międzynarodowych priorytetów rozwoju i trwałego rozwoju ludzkiego, poprzez rozumienie ciągów przyczynowo-skutkowych zagadnień globalnych, aż do osobistego uczestnictwa i świadomego działania.
- Edukacja rozwojowa wspiera pełny udział wszystkich obywateli w likwidacji ubóstwa światowego i walce z wykluczeniem. Stara się wpłynąć na politykę krajową i międzynarodową w dziedzinie bardziej sprawiedliwej i zrównoważonej gospodarki, polityki społecznej, ochrony środowiska i praw człowieka.
Można więc przyjąć, iż zagadnienie edukacji rozwojowej oznacza kształtowanie postaw świadomego i odpowiedzialnego obywatelstwa, inwestowanie w kapitał społeczny w sektorach, które niekoniecznie dają namacalne, materialne skutki. Edukacja rozwojowa oznacza tym samym uświadamianie pojedynczym jednostkom ich potencjału w społeczności lokalnej, regionie i na świecie, a także aktywizowanie, pobudzanie do działania, mającego na celu świadome wpływanie na bezpośrednie i dalsze, nawet globalne, otoczenie. Pośrednim, ostatecznym celem edukacji rozwojowej jest poprawa sytuacji poszczególnych społeczeństw/społeczności, a charakter pożądanych zmian można określić jako demokratyczny i humanistyczny.
